تلفیق روش WRASTIC با ارزیابی چندمعیاره و مدل فازی به منظور ارزیابی ریسک آلودگی آب‌های سطحی (مطالعه‌ی موردی: استان تهران و بخشی از استان‌های همجوار آن)

امروزه روش جامعی برای ارزیابی و مدل‌سازی ریسک آلودگی منابع آب سطحی وجود ندارد. روش­های موجود تنها به بررسی منفرد برخی از معیارها می­پردازند و روشی بر مبنای GISکه با مدل‌سازی بتواند وضعیت کلی ریسک در سطح یک حوضه را ارائه دهد وجود ندارد. تنها روش موجود برای این منظور شاخص WRASTICمی‌باشد که با نمره‌دهی به هفت پارامتر فاضلاب انسانی و حیوانی، فعالیت‌های تفریحی و تفرجی، فعالیّت­های کشاورزی، فعالیّت‌های صنعتی، اندازه حوضه، راه و حمل و نقل و تراکم پوشش گیاهی یک ارزیابی کلی فاقد مکان از وضعیت ریسک ارائه می‌دهد. در تحقیق حاضر، ارزیابی ریسک آلودگی منابع آب سطحی به شیوه‌ای جدید توصیف می‌شود. تحقیق در قسمت عمده استان تهران به همراه بخشی از استان­های سمنان، قم، مازندران و البرز به کمک روشی که در چارچوب ارزیابی چند معیاره (MCE) قرار دارد، چندین معیار را بر اساس روش WRASTIC مورد ارزیابی قرار می­دهد و در نهایت با فازی‌سازی این معیارها، روشFuzzy-WRASTICرا تدوین می‌کند. مراحل انجام این روش به این قرار است که ابتدا با وزن‌دهی به معیارها و زیر معیارها اقدام به تولید نقشه‌های لایه‌های مختلف نموده سپس با ترکیب فازی آنها نقشه‌های نهایی تولید می‌شوند که در گام بعدی با کمک روش WLC و استفاده از وزن­های ارائه شده در مدل ورستیک، این زیرلایه‌ها ابتدا با هم ترکیب شدند و سپس مدل‌سازی وضعیت ریسک آلودگی با استفاده از روش روی هم‌گذاری فازی و به کارگیری عملگرهای OR، ANDو GAMMAصورت می‌پذیرد. نتایج نشان می­دهد که استفاده از عملگر OR به‌دلیل دارا بودن دامنه‌ی متعادلی از ارزش‌ها در کل منطقه از کم تا بسیار زیاد، مناسب‌ترین عملگر برای تولید نقشه ارزیابی ریسک و تحلیل آن می­باشد. بر این اساس 14/31 و 83/27 درصد از منطقه‌ی مطالعاتی که بخش عمده­ای از استان تهران و سمنان را شامل می­شود، به دلیل تمرکز جمعیّت و فعالیّت­های مختلف به ترتیب در معرض ریسک زیاد و خیلی زیاد برای منابع آب­های سطحی خود می­باشد.